Archipel-project onderzoekt duurzame digitale archiefinfrastructuur voor cultureel erfgoed

Dit is een gearchiveerd bericht

31.03.2010

In Archipel, een vervolgproject op BOM-Vlaanderen, doen universiteiten, erfgoedinstellingen, kunstenorganisaties en bedrijven de komende 2 jaar onderzoek naar een duurzame digitale archiefinfrastructuur voor cultureel erfgoed. Muziekcentrum Vlaanderen is aanwezig in de stuurgroep en volgt het onderzoek mee op.

Boeken, documenten, voorwerpen, foto’s, voorstellingen, verhalen en ga zo maar door vormen de basis van ons geheugen. Zonder dit alles geen geschiedenis. Vandaar de noodzaak om voortdurend na te denken over manieren om al dit materiaal naar best vermogen te archiveren. Sedert enkele jaren is hier nog een dimensie bijgekomen: in een tijdperk waar computers en internet (ICT) alomtegenwoordig zijn, kan het proces van archivering niet meer los worden gezien van digitalisering. Het IBBT-project BOM-Vlaanderen boog zich over de problematiek van bewaring en ontsluiting van multimediale data in Vlaanderen.

De vaststelling dat archivering en digitalisering hand in hand (zouden moeten) gaan, volstaat niet. Al snel dringen een hele reeks andere vragen zich op. Hoe kunnen beide processen optimaal op elkaar afgestemd worden? Welke infrastructuur is daarvoor nodig en kan dit zo georganiseerd worden dat de toekomst van de digitale archieven gegarandeerd is? Kan er met andere woorden een systeem worden opgezet dat duurzaam is en archieven beschermt tegen de tand des tijds?

Archipel snijdt een problematiek met vele lagen aan. Het is deels een technisch verhaal omdat het slagen van een dergelijke digitale archiefinfrastructuur in grote mate staat of valt met de mogelijkheden die de technologie biedt. Het interessante aan dit onderzoeksproject is dat er een demonstratieplatform op stapel staat, dat organisaties (bibliotheken, theatergezelschappen, erfgoedinstellingen, …) toelaat hun bestaande archieven erop aan te sluiten. De haalbaarheid wordt dus concreet getest in de studieperiode. Hoewel Archipel een onderzoeksproject is en geen afgewerkt platform zal realiseren, ontwikkelt het toch de mogelijke technologie voor een uitgebreid en vernetwerkt platform, en draagt het bij tot de technologische innovatie van lange-termijnarchivering.

Archipel heeft ook een grote maatschappelijke relevantie. De reflectie over het opbouwen van digitale archieven en over de manier waarop we al deze kennis kunnen doorgeven aan toekomstige generaties vormt de rode draad. En het is tevens een verhaal over ontsluiting of het (her)gebruik van de inhoud van al deze collecties door verschillende doelgroepen. In hoeverre moet en kan een dergelijk archief eigenlijk openbaar en toegankelijk zijn? Kan er een echt ‘levend archief’ van worden gemaakt, waar zowel verschillende sectoren (zoals het onderwijs, de onderzoekswereld, de culturele industrie) als een breder publiek hun weg in vinden? Zullen ze het archiefmateriaal op een gemakkelijke manier voor nieuwe doeleinden kunnen aanwenden?

Heel belangrijk hierbij zijn vragen van een meer praktische en organisatorische aard. Het publiek maken van digitale gegevens veronderstelt immers dat de rechten op deze data zijn geklaard. Wie is hiervoor verantwoordelijk? Een digitale archiefinfrastructuur kan bovendien enkel succesvol zijn wanneer het betrekkelijk eenvoudig is voor de vele betrokken organisaties om te participeren, en wanneer duidelijk is wat de meerwaarde is.

Archipel zal antwoorden zoeken op deze vragen. De betrokken sectoren zullen tijdens workshops en infosessies worden geïnformeerd over de mogelijkheden en verschillende manieren van digitaliseren. Een aantal culturele organisaties en erfgoedinstellingen wordt actief betrokken bij de ontwikkeling van het demonstratieplatform. In 2011 volgt een internationaal congres waarin de onderzoeksresultaten worden gepresenteerd. Het project wordt afgesloten met een publicatie.

Archipel is een onderzoeksproject dat gesubsidieerd wordt door het IWT (Agentschap voor Innovatie door Wetenschap en Technologie) in het kader van PIM (Programma Innovatieve Media).

Meer info: www.archipelproject.be

Verwante items in de databank

Nieuws:Onderzoeksresultaten BOM-Vlaanderen beschikbaar (27.07.2009)
Persknipsels/Artikels:
(Wat is dit?)		Archipel (01.2010)

Trefwoorden: ,

Terug Meer nieuws